Các hình thức đầu tư quốc tế hiện nay
Bạn đang muốn tìm hiểu chi tiết về các hình thức đầu tư quốc tế để lựa chọn phương án đầu tư tối ưu cho doanh nghiệp. Ngay sau đây công ty TNHH Minh KPMG Việt Nam sẽ cùng bạn giải đáp chi tiết ưu điểm, đặc điểm của từng hình thức đầu tư dưới đây nhé!
Đầu tư quốc tế là gì?
Luật Đầu tư của Việt Nam ban hành năm 2005 quy định: “Đầu tư quốc tế là việc nhà đầu tư nước ngoài đưa vào Việt Nam vốn bằng tiền và các tài sản hợp pháp khác để tiến hành hoạt động đầu tư”.
Hiểu đơn giản thì đầu tư quốc tế là việc các nhà đầu tư của một nước (pháp nhân hoặc cá nhân) đưa vốn hoặc bất kỳ hình thức giá trị nào khác sang một nước khác để thực hiện các hoạt động sản xuất kinh doanh hoặc các hoạt động khác nhằm thu lợi nhuận hoặc đạt các hiệu quả xã hội.

Các hình thức đầu tư quốc tế
Căn cứ theo Khoản 1 Điều 52 Luật đầu tư 2020, Nhà đầu tư thực hiện hoạt động đầu tư ra nước ngoài theo các hình thức sau đây:
- Thành lập tổ chức kinh tế theo quy định của pháp luật nước tiếp nhận đầu tư;
- Đầu tư theo hình thức hợp đồng ở nước ngoài;
- Góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp của tổ chức kinh tế ở nước ngoài để tham gia quản lý tổ chức kinh tế đó;
- Mua, bán chứng khoán, giấy tờ có giá khác hoặc đầu tư thông qua các quỹ đầu tư chứng khoán, các định chế tài chính trung gian khác ở nước ngoài;
- Các hình thức đầu tư khác theo quy định của pháp luật nước tiếp nhận đầu tư.
4 Hình thức đầu tư quốc tế phổ biến nhất hiện nay
Để giúp bạn dễ dàng hiểu về các hình thức đầu tư quốc tế chúng ta hãy tìm hiểu chi tiết hơn về 4 hình thức đầu tư đang được áp dụng phổ biến nhất nhé!
Đầu tư trực tiếp nước ngoài
Đầu tư trực tiếp nước ngoài là hình thức đầu tư dài hạn của nước này vào nước khác bằng cách thiết lập cơ sở sản xuất, kinh doanh để nắm quyền quản lý và hưởng lợi nhuận.
Đặc điểm:
- Đối tượng đầu tư: Chủ yếu là tư nhân, đôi khi có sự tham gia của Nhà Nước
- Mục đích: Ưu tiên hàng đầu là tìm kiếm lợi nhuận, ngoài ra còn có các mục tiêu để nâng cao và phát triển xã hội
- Quy định: Yêu cầu thiết lập các quy định rõ ràng về tỷ lệ góp vốn của chủ đầu tư quốc tế, quyền và nghĩa vụ cũng như tỷ lệ phân chia lợi nhuận.
- Cách thức hoạt động: Thường kèm theo chuyển giao công nghệ thông qua việc đưa máy móc, thiết bị, bằng phát minh, sáng chế, bí quyết, kỹ thuật, cán bộ quản lý… vào nước nhận đầu tư để thực hiện dự án.
Đầu tư gián tiếp nước ngoài
Đầu tư gián tiếp nước ngoài là hình thức mà các nhà đầu tư bỏ vốn vào nhưng không trực tiếp nắm quyền quản lý, chi phối và sử dụng phần vốn của mình mà thông qua một bên thứ ba giúp kiểm soát và thực hiện dự án đầu tư.
Đặc điểm:
- Mục tiêu: Các nhà đầu tư bằng hình thức này muốn đạt tỷ lệ lợi suất cao mà không quan tâm đến quá trình sản xuất kinh doanh.
- Tính bất ổn định: Các nhà đầu tư sẽ có thuật xu hướng thay đổi chứng khoán hoặc tài sản mình sở hữu, dẫn tới tính mất ổn định của dòng vốn FPI.
- Tính dễ đảo ngược: Do sự không chắc chắn, trong một thời gian ngắn, luồng vốn FPI có thể chuyển sang một thị trường khác để lại những hậu quả nghiêm trọng cho nền kinh tế.
Tín dụng thương mại quốc tế
Tín dụng thương mại quốc tế là quan hệ vay và cho vay giữa các chủ thể kinh doanh ở các quốc gia khác nhau trên cơ sở cung cầu vốn theo nguyên tắc hoàn trả vốn và lãi.
Đặc điểm:
- Chủ đầu tư: Có thể là các ngân hàng, các tổ chức tín dụng hoặc nhà cung cấp tín dụng thương mại và các đối tượng khác.
- Quan hệ tín dụng: Quan hệ vay nợ. Đối tượng tiếp nhận đầu tư không có quyền sở hữu mà chỉ có quyền sử dụng vốn của nhà đầu tư trong một khoảng thời gian nhất định, sau đó phải hoàn trả lại vốn cho chủ đầu tư cả gốc và lãi.
- Cách thức hoạt động: Nguồn vốn thường dưới dạng tiền tệ. Chủ đầu tư quốc tế thu lợi nhuận qua lãi suất ngân hàng theo thỏa thuận đã cam kết giữa hai bên.
Hỗ trợ phát triển chính thức ODA
Hỗ trợ phát triển chính thức ODA là việc các tổ chức quốc tế hoặc chính phủ một nước, đầu tư cho các nước đang phát triển, nhằm hỗ trợ quá trình phát triển kinh tế và xã hội ở nước đó.
Đặc điểm:
- Nguồn vốn: Khối lượng vốn lớn, thời gian vay dài hạn, lãi suất vay thấp.
- Dòng vốn: Phụ thuộc nhiều vào mối quan hệ chính trị, kinh tế, xã hội giữa hai bên.
- Tính linh hoạt của dòng vốn: Khả năng đáp ứng vốn thấp, thường có sự chênh lệch lớn, việc di chuyển vốn thường kèm theo các điều kiện ràng buộc với bên vay vốn.
Vai trò và tác động của đầu tư quốc tế
Đầu tư quốc tế đóng vai trò rất quan trọng đối với nền kinh tế của các quốc gia. Và nó mang lại nhiều tác động đến kinh tế xã hội cả về nước bỏ vấn đầu tư cũng như nước tiếp nhận đầu tư trong đó có cả những tác động tích cực và tiêu cực.
Dưới đây chúng ta cùng xem chi tiết vai trò và tác động của các hình thức đầu tư quốc tế đối với cả 2 bên nhé!

Đối với nước đầu tư
Tác động tích cực:
Vốn đầu tư quốc tế mang lại các tác động tích cực đối với nước xuất khẩu đầu tư như sau:
- Lợi nhuận: Khi cung cấp một giải pháp đầu tư quốc tế, khả năng thu lại lợi nhuận của nhà đầu tư là rất cao, điều này giúp phát triển kinh tế của nước sở tại.
- Gia tăng quy mô: Các nước đầu tư có thể tận dụng ưu thế tài nguyên và địa hình từ nước tiếp nhận vốn đầu tư để mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao sản lượng xuất khẩu.
- Khẳng định vị thế: Nếu hoạt động đầu tư quốc tế thành công uy tín và thương hiệu của đơn vị hỗ trợ đầu tư sẽ được khẳng định, tạo thuận lợi trong những lần hợp tác về sau.
Tác động tiêu cực:
Bên cạnh những tác động tích cực thì đầu tư nước ngoài có thể kèm theo một số vấn đề như:
- Tốn kém chi phí bước đầu: Các quốc gia đầu tư tốn kém một khoản chi phí ban đầu để thực hiện hoạt động chuyển giao công nghệ, xây dựng cơ sở hạ tầng…
- Khả năng bị sao chép mô hình: Việc áp dụng công khai cơ sở máy móc, trang thiết bị và kỹ thuật sản xuất tại nước đầu tư dễ dàng bị đánh cắp hoặc sao chép ý tưởng.
Đối với nước tiếp nhận đầu tư
Tác động tích cực:
Các nước tiếp nhận đầu tư có cơ hội nhận được những lợi ích, tác động tích cực to lớn như:
- Dòng vốn: Sự gia tăng nhanh chóng của các dòng vốn chảy vào sẽ giúp phát triển đồng đều các cơ sở sản xuất, cơ sở hạ tầng, phát triển xã hội.
- Chuyển giao công nghệ: Những kỹ năng quản lý và công nghệ tại nước sở tại sẽ được nước nhận đầu tư hưởng và tiếp nhận nhằm phục vụ cho chính lợi ích của mình.
- Việc làm: Đầu tư quốc tế tạo ra việc làm trực tiếp hoặc gián tiếp nhằm sử dụng nhân công tại nước sở tại, giúp nâng cao mức sống của người lao động.
- Cán cân thanh toán: Dòng vốn lớn đầu tư quốc tế được đổ vào sẽ tạo sự thay thế cho hoạt động nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ từ nước sở tại, làm thay đổi cách thức mua sắm của người tiêu dùng.
Tác động tiêu cực:
Bên cạnh những lợi ích thấy được thì đầu tư nước ngoài có thể mang lại nhiều tác động tiêu cực đến nước tiếp nhận đầu tư bao gồm:
- Sức ép cho các doanh nghiệp trong nước: Sự tiến bộ trong hoạt động của các doanh nghiệp nhận đầu tư sẽ nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường, làm giảm thị phần của doanh nghiệp trong nước, tạo nên sức ép lớn đối với doanh nghiệp quốc nội.
- Thiếu an toàn cho người lao động: Dòng vốn chạy vào lớn có thể gây ra chuyển dịch lao động dẫn đến thất nghiệp và thiếu việc làm…
- Bất bình đẳng thu nhập: Có sự chênh lệch trong việc trả lương cho nhân viên trong nước và nhân viên của công ty nước sở tại, điều này làm gia tăng bất bình đẳng trong thu nhập và gây ra nhiều tệ nạn xã hội.
- Tiềm ẩn khả năng gây ô nhiễm: Là nơi trực tiếp sản xuất, chế tạo sản phẩm, xử lý xả thải nên nếu quy định về bảo vệ môi trường không chặt chẽ sẽ kéo theo hàng loạt các vấn đề về môi trường.
- Suy yếu chủ quyền quốc gia: Quyền lực của một số nhà đầu tư quá lớn có thể thống trị cả chủ quyền quốc gia, sẽ làm gia tăng tham nhũng tại một số chính trị gia.
Trên đây Minh KPMG đã giúp bạn tìm hiểu về các hình thức đầu tư quốc tế phổ biến hiện nay và giải đáp những tác động của đầu tư quốc tế đối với cả nước xuất khẩu đầu tư và nước nhận đầu tư. Bạn còn câu hỏi nào cần giải đáp về vấn đề đầu tư quốc tế hay không? Liên hệ ngay Minh KPMG để những luật sư, chuyên gia giàu kinh nghiệm tư vấn, hướng dẫn trọn gói về các vấn đề trong đầu tư quốc tế hiện nay nhé!